Jednolita cena ksi±¿ki - temat przewijaj±cy siê w Polsce (i nie tylko) od kilku lat powróci³ teraz ze zdwojon± si³± - do prac nad projektem ustawy chce siê w³±czyæ Ministerstwo Kultiry iDN. [1] Jak (i czy w ogóle) ostatecznie bêdzie to wygl±da³o wci±¿ nie wiadomo, ale jest dostêpny projekt przygotowany przez lobbuj±c± za tym rozwi±zaniem Polsk± Izb± Ksi±¿ki. [2] Ogólne za³o¿enie jest proste:
Przez rok od premiery ksi±¿kê bêdzie mo¿na kupiæ tylko po cenie ustalonej przez wydawcê
- zatem bez tañszych ksi±¿ek przedpremierowych, bez tanich ksi±¿ek w ksiêgarniach internetowych czy hipermarketach (w koñcu to g³ównie w nie oraz du¿e sieci ustawa ma uderzaæ, jako konkurencjê dla zwyk³ych ksiêgarñ). Szczegó³y daj± tu trochê odstêpstw.
Co o tym my¶licie? Jeste¶cie w stanie pogodziæ siê z tak± sytuacj±? A mo¿e w ogóle popieracie takie rozwi±zanie?
Ja uwa¿am to za bezsensowne - przede wszystkim uwa¿am, ¿e nie zadzia³a to na najwiêkszy problem rynku, czyli niski poziom czytelnictwa. Ustawa ma przede wszystkim ratowaæ mniejsze ksiêgarnie - i o tym wprost mówi uzasadnienie [3] przygotowane przez PIK. Wspomina te¿ o ratowaniu mniejszych wydawnictw oraz urozmaiceniu oferty i poprawie czytelnictwa, a tak¿e ¿e ceny nowo¶ci spadn± - za cztery lata. Jednocze¶nie przedstawiciele PIK przyznaj±, ¿e za premiery bêdzie trzeba zap³aciæ wiêcej [4], ale
PIK nale¿y bezwzglêdnie przyznaæ racjê w jednym - jednolita cena sprawi, ¿e "ok³adkowa" cena nie bêdzie musia³a mieæ wliczonego rabatu, który niejako automatycznie uzyskuj± duzi dystrybutorzy (ale wcale nie spadnie o jego równowarto¶æ!), a ma³e ksiêgarnie nie. Nie zgadzam siê jednak z tym, ¿e JCK przyczyni siê do zwiêkszenia czytelnictwa czy wp³ywów ksiêgarñ. Po prostu bêdzie siê sprzedawa³o mniej papierowych premier!Zamieszczone przez Przedstawiciel PIK, (4)
Papierowych, bo aktualny projekt nie przewiduje objêcia ustaw± ebooków (chyba ¿e s± sprzedawane na jakim¶ materialnym no¶niku) - zatem dla tego rynku, który wci±¿ ro¶nie (i zmaga siê z chyba jeszcze wiêkszym problemem przecen), nadejdzie dodatkowy impuls do rozwoju. Jestem pewien, ¿e wzro¶nie te¿ ruch na Chomiku czy w bibliotekach (ich JCK ma nie obejmowaæ), a w owych ratowanych, ma³ych ksiêgarniach co najwy¿ej nieznacznie (mimo ¿e lubiê ma³e ksiêgarnie). Raczej po prostu ksi±¿ki bêd± mia³y dwie premiery - jedn± z JCK, i drug±, rok pó¼niej. A w pierwszym roku od premiery sprzedawaæ bêd± siê tylko znani i lubiani, ca³a reszta w najlepszym wypadku bêdzie musia³a czekaæ rok na swoj± chwilê. Na pewno nie sprawi to, ¿e bêdzie wydawanych wiêcej debiutantów - z czym ju¿ jest problem.
Projekt przewiduje jednak parê wyj¶æ awaryjnych, które mog± uratowaæ premiery:Do tego sama JCK nie jest a¿ tak sztywna - dopuszczalne jest 5% rabatu, wprowadza te¿ dla ksiêgarza obowi±zek sprowadzenia na ¿yczenie dowolnej ksi±¿ki, je¶li tylko jest ona dostêpna.
- Art. 8 pkt. 6 - do 15% rabatu podczas targów ksi±¿ki
- Art. 6 pkt. 2 - do 20% rabatu dla prenumeratorów p³atnego czasopisma, je¶li ksi±¿kê wydaje jego wydawca
- Art. 8 pkt. 7 - brak JCK dla ksi±¿ek uszkodzonych
Ja sam po (je¶li) wprowadzeniu JCK, wcale mocno tego nie odczujê - moja lista ksi±¿ek do przeczytania jest na tyle d³uga, ¿e i tak wiele nowo¶ci l±duje na dalekich pozycjach i spokojnie ten rok odczeka![]()
EDIT: Jest te¿ fajny artyku³ o JCK na ¶wiatczytników.pl: http://swiatczytnikow.pl/ustawa-o-st...ampaign=buffer
¬ród³a:
- http://www.rp.pl/Prawo-autorskie/303...azki.html#ap-1
- http://www.pik.org.pl/upload/files/U...2017-02-20.pdf (projekt ustawy)
- http://www.pik.org.pl/upload/files/U...2017-02-20.pdf (uzasadnienie)
- http://wyborcza.pl/7,75517,21478067,...Redirects=true
- http://www.instytutksiazki.pl/upload...15_PL_popr.pdf